به نقل از «ایسکانیوز»

قرآن، ریسمان اتحاد و چراغ راه جوامع اسلامی / برای نزدیک شدن به مدینه فاضله، اول مسئولین باید زندگی خود را قرآنی کنند

تاریخ انتشار: ۱۱ فروردین ۱۴۰۳ | کد خبر: ۴۰۰۳۵۸۰۲

مسعود کریم پیرحیاتی، پیشکسوت و چهره برجسته قرآنی در مصاحبه اختصاصی با خبرنگار استانی ایسکانیوز از همدان، درباره کاربرد آیات قرآنی در زمان امروزی گفت: اگرچه برخی آیات قرآن کریم صرفا مربوط به زمان حیات پیامبر اکرم بوده و حالا نمی‌توانیم از آن‌ها بهره ببریم، اما باید بدانیم که بسیاری از آیات قرآن، به فضائل انسانی و اخلاقی مانند انفاق و زکات اشاره می‌کنند که در هر دوره‌ای قابل بیان و استفاده می‌باشند و انسانیت را به همگان آموزش می‌دهند و در نتیجه پایبندی به آنها بسیار مهم می‌باشد و سبب پیشرفت و تعالی فردی و اجتماعی خواهد بود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

پیرحیاتی با بیان اینکه آموزه‌های قرآنی می‌تواند به حل مشکلات جامعه بسیار کمک کند، تصریح کرد: در جامعه اسلامی قرآن چراغ راه ما می‌باشد و بنابراین دولت برای ادامه فعالیت خود قوانینی که در مجلس تصویب شده یا برخی قوانین موجود در خارج از مجلس را با توجه به قرآن تدوین می‌کند و این مسئله در یک جامعه اسلامی، هرگز نمی‌تواند خارج از قرآن باشد.

وی افزود: امیدوارم مسئولین قوه‌های سه گانه بتوانند از فرهنگ قرآنی و اصل آن در کارشان بهره ببرند. اما باید این را در نظر داشته باشیم که تمام اینها در جامعه شیعی محقق خواهد شد اما ممکن است یک مقدار طول بکشد.

این پیشکسوت قرآنی با اشاره به انتقادات برخی افراد نسبت به اسلام و قرآن تشریح کرد: گاهی پیش آمده که در جمعی بودم که برخی افراد حتی از خود قرآن هم ایراد گرفته‌اند به عنوان مثال بعضی آیات قرآن صرفا مربوط به زمان پیامبر اکرم و نزول قرآن بوده که حالا نمی‌توانیم آنها را بسط دهیم و برخی افراد همان آیه‌های معدود را می‌آورند و از آن مستمسک درست می‌کنند و بر علیه دین مبین اسلام و قرآن و پیامبر اکرم استفاده می‌کنند.

وی با تأکید بر اینکه با آشنایی با قرآن و معانی آن می‌توان پاسخ محکمی به مخالفان قرآن جمع آوری کنیم، بیان کرد: اگر با قرآن آشنایی داشته باشیم می‌توانیم از خود قرآن نکات خوبی به دست آورده و به صورت مستند و مستدل پاسخ کسانی را که بر علیه اسلام، قرآن و پیامبر اکرم مطالبی را نشر می دهند تا مردم را از اسلام و قرآن دور کنند، بدهیم.

وی در ادامه افزود: برای مثال الان می‌گویند که آیات قرآن برای اعراب است و برای ایرانی ها کاربردی ندارد. در حالیکه مسائلی مثل زکات و انفاق برای تمام انسانها است و در مجموع انسانیت و هم نوع دوستی را رواج می‌دهند و ما می‌توانیم در قرآن از این نوع آیات بسیار پیدا کنیم تا پاسخ روشن به مخالفان قرآن داده باشیم.

این پیشکسوت قرآنی محیط تعلیم و تربیت کودک، الگوگیری کودک و تلاوت روزانه قرآن در محیط خانه را در علاقمند شدن کودکان و نوجوانان به قرآن مؤثر دانست و داستان زندگی قرآنی خود را اینگونه شرح داد: من در دهه پنجاه و شصت عاشق قرآن شدم در واقع در آن ایام صدای مرحوم استاد عبدالباسط یا استاد منشاوی یا استاد سلیم مسلم از رادیو پخش می‌شد و من در منزل پدری یا منزل دایی به صدای زیبا و گیرای آنها گوش می‌دادم و لذت می‌بردم و همواره علاقه داشتم که بتوانم همانند این استادان بزرگ قرآن بخوانم.

وی ادامه داد: قرآن خواندن را به صورت جدی در کنار دایی عزیزم آغاز کردم و در جلسات قرآنی استاد ضیائی تلاوت را آغاز کرده و فرا گرفتم. و سپس در مسابقات شرکت کردم و در همان دوره، همچنان به تلاوت استادان بزرگ از رادیو گوش می دادم تا مهارت هایم از طریق شنیدن، افزایش یابد و هنوز هم در جلساتی شرکت می کنم که همگی تجربه های خوبی برای من به ارمغان می‌آورند.

پیرحیاتی با اشاره به اینکه بحث تلاوت قرآن، یک بحث هنری می‌باشد و سؤالات و ابهامات زیادی در این رابطه مطرح است، بیان کرد: یکی از سؤالات رایج این است که اگر نمی‌توانیم قوائد مربوط به تلاوت را رعایت کنیم یا به دستورات قرآن در زمینه تلاوت به طور حتم عمل کنیم پس بهتر است که قرآن را تلاوت نکنیم و صرفا به دستورات قرآن عمل کنیم اما این تفکر اشتباه است زیرا خداوند خود در قرآن می‌فرمایند: «فَاقْرَءُوا مَا تَیَسَّرَ مِنَ الْقُرْآنِ» یعنی هرچه می‌توانید قرآن بخوانید در نتیجه ما هر چه بیشتر قرآن بخوانیم، به دستور خداوند عمل کرده‌ایم اما قطعا تلاوت صحیح و با رعایت قوائد، بهتر می‌باشد.

این معلم قرآن با بیان اینکه بهترین راه یادگیری تلاوت، به خود شخص و توانایی هایش بستگی دارد، تأکید کرد: لازم است توجه داشته باشیم که برخی در مسیر یادگیری اولیهِ تلاوت قرار دارند، یعنی متعلم می‌باشند اما برخی معلم هستند و در حال تقویت توانایی و مهارت خود می‌باشند پس آن هایی که متعلم هستند حتما باید در کلاس های قرآنی شرکت کنند چرا که نشستن در محضر استادان، خودش یک فیض و برتری می‌باشد و از طرفی، تقلید را به همراه دارد که موجب یادگیری می‌شود.

وی افزود: استادان اصلیِ تلاوت، همان قاریان تراز اول مصری، همچون استاد عبدالباسط می‌باشند که متعلمین باید تلاش کنند از این استادان برجسته نیز تقلید کنند.

پیرحیاتی در پایان با اشاره به اثرات و برکات تلاوت و انس با قرآن در زندگی روزمره، توصیه کرد: همگی تلاش کنیم که تلاوت قرآن را در برنامه روزانه خود بگنجانیم و از این کلام آسمانی دور نشویم چرا که خواندن قرآن خودش یک استفاده بسیار مهم از آن می‌باشد. برای مثال زمانی که من خود در منزل قرآن می‌خوانم، این خوانش موجب نزدیک‌تر شدن فرزندم به قرآن، تلاوت، معانی و مضامین آن می‌گردد.

خبرنگار: فاطمه امینی - مهدی میرزایی

انتهای خبر/

کد خبر: 1224298 برچسب‌ها مسابقات قرآنی سازمان دارالقرآن قرآن و علوم انسانی

منبع: ایسکانیوز

کلیدواژه: مسابقات قرآنی سازمان دارالقرآن قرآن و علوم انسانی پیامبر اکرم آیات قرآن

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.iscanews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسکانیوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۴۰۰۳۵۸۰۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

هر صبح و شام در آستانه مقدسه رضوی قرآن تلاوت نمایند / نگاهی به شواهد تاریخی درباره پیشینه قرائت قرآن در حرم مطهر امام رضا(ع)

پنجشنبه گذشته به رسم دیرینه، جلسات سنتی قرآن کریم در یکی از شبستان‌های مسجد گوهرشاد در قالب برنامه دارالحفاظ آغاز شد. در این جلسه که ساعت 4 صبح پنجشنبه 6اردیبهشت در مسجد گوهرشاد برگزار شد استاد سیدمرتضی سادات فاطمی به عنوان پیشکسوت و صدرالحفاظ آستان قدس رضوی دعوت شد تا استاد این جلسه سنتی قرآنی در حرم مطهر رضوی باشد. قرار زیبایی که بناست با حضور سایر اساتید پیشکسوت تکرار شود. به این بهانه مروری بر پیشینه برنامه‌های قرآنی حرم مطهر رضوی داریم.

قرائت قرآن در جوار بارگاه علی بن موسی‌الرضا(ع) سنتی به قدمت این صحن و سراست. نشان آن، قدیمی‌ترین قرآن وقفی این آستان است. سنتی که طی قرن‌ها به مرور شکل گرفت و به شکل مراسمی آیینی قد کشید. نشان به این نشان که در دوره صفوی حفاظ حرم مطهر دارای جایگاه ویژه‌ای بودند و واقفان برای پایداری سنت تلاوت در حرم علی بن موسی الرضا(ع) وقف‌های متعدد داشتند. یکی از این وقف‌ها مربوط به خواجه علاءالدین حاجی در عهد شاه طهماسب اول صفوی است که به تاریخ 993 قمری وقف  و بخشی از درآمد آن صرف تأمین هزینه تلاوت قرآن در حرم مطهر شده تا حفاظ هر صبح و شام در روضه متبرکه، قرآن تلاوت کنند. سنتی دیرین که تا امروز ادامه دارد. کافی است سحرگاه به نیت زیارت به حرم مطهر رفته و پس از عرض ارادت، سری به مسجد گوهرشاد بزنید تا قاریان را نشسته به احترام ببینید و نوای ملکوتی قرآن را بشنوید که بر بال‌های ملائک تا آسمان می‌رود.

سنتی که از آغاز بود

قرائت قرآن در اماکن مقدس توصیه پسندیده‌ای است که در مزارات سرزمین‌های اسلامی از آغاز اسلام برقرار بوده است. با شکل‌گیری مشهدالرضا(ع) در قرن سوم هجری و حضور زائران بر گرد مرقد مطهر علی بن موسی‌الرضا(ع) قرائت قرآن نیز رایج بوده است. به نوشته مؤلف عیون اخبارالرضا(ع)، در قرن چهارم هجری زائران در کنار مرقد امام رضا(ع) قرآن تلاوت می‌کردند. ابن‌بابویه با واسطه از ابوعلی محمد بن معاذ و به نقل از ابوعمر و محمد بن عبدالله حاکم نوغان می‌نویسد: «مسافری از ری که نامه‌ای از بعضی سلاطین حمیر برای نصربن احمد امیر بخارا داشت، به زیارت حرم آمده، شب را در حرم به سر برد و بعد از نماز شروع به خواندن قرآن کرد».

قرآن‌های موجود در موزه آستان قدس رضوی با قدمت هزارساله خود شاهدی دیگر بر این ماجرا هستند. قدیمی‌ترین قرآن وقفی به شماره 3004 که به خط کوفی بر پوست آهو نوشته شده، متعلق به ابوالقاسم علی بن ناصرالدوله ابی‌الحسن محمد بن ابراهیم سیمجور است که به سال 363 وقف شده است. به جز این، دو قرآن دیگر نیز یکی وقف سلطان محمود غزنوی به تاریخ 393 قمری و دیگری مربوط به ابوالبرکات که در رمضان 421 قمری وقف شده است. غیر از تاریخ، نکته دیگری که در وقف‌نامه این قرآن آمده و از نظر اثبات تلاوت قرآن در این آستان دارای اهمیت است، تصریح به عدم خروج قرآن از حرم است. گفته می‌شود  با گسترش این صحن و سرا و رونق مشهدالرضا(ع) به موازات توجه به خدمات رفاهی برای زائران، در خصوص نیازهای عبادی و زیارتی آن‌ها نیز اندیشه می‌شده است. اما در این مورد تا قرن نهم هجری سندی در دست نیست و نخستین و قدیمی‌ترین خبر در این خصوص متعلق به برگزاری آیین قرائت قرآن در حرم  مطهر به گزارش فضل‌االله روزبهان خنجی است که در شرح سفر زیارتی محمد خان شیبانی به مشهد، در وصف مراسم قرائت قرآن حفاظ نوشته است: «...و اشارت علیه سانح شد که حفاظ در بیرون قبه قرائت قرآن نمایند و فرمودند مکروه است در پایین قبر قرآن خوانند و تأکید نمودند که «... باید بعد از این، حفاظ مرقد مقدس رضوی در بیرون قبه تلاوت نمایند؛ به رعایت ادب اقرب است». سپس مولانا حافظ جامی، غزلی ترکی در هشت بیت در منقبت امام رضا(ع) با رخصت همایونی قرائت کرد و آن گاه حدیثی قدسی به اسناد مسلسل، به روایت حضرت رضا(ع) قرائت و ترجمه شد و همگان فیض بردند».

با مرور این شرح به جزئیات مهمی در خصوص مراسم قرائت در حرم مطهر رضوی می‌رسیم. نخست اینکه مراسمی اینچنین دارای سابقه بوده‌ و در پایین پای حضرت اجرا می‌شده‌ و پس از این زمان به مکانی دیگری منتقل شده‌است. جز این می‌توان درباره تشریفات مراسم نتایجی گرفت، مانند اینکه در پایان تلاوت قرآن، برنامه‌های دیگری مانند سخنرانی و شعرسرایی برقرار بوده و همچنین شرح احادیث انجام می‌شده است. اشعار و احادیثی که بعدها منشآت خواجه نصیر طوسی و مدایح دوازده امام جای آن را گرفت.

دارالحفاظ، رواقی برای حفاظ حرم مطهر

دیگر خبری که از قرن نهم می‌تواند در خصوص سنت تلاوت قرآن در حرم مطهر رضوی ذکر کرد، وجود رواق دارالحفاظ در حرم مطهر است. رواقی که گفته می‌شود به دست گوهرشاد بیگم در اوایل قرن نهم هجری ساخته شده و نامش را از حفاظ قرآن کریم حرم مطهر دارد. گفته می‌شود وجود این رواق و نامش نشان‌دهنده این است که مراسمی اینچنینی در عهد تیموریان و حتی در قرن هشتم نیز مرسوم بوده و به همین دلیل مکانی ویژه برای آن ساخته و تدارک دیده‌اند. دیگر شاهد و سند ماجرا نشان مصدری حافظ مسجد جامع گوهرشاد است که سلطان حسین میرزای بایقرا به نام خواجه حافظ حسینعلی (که از حافظان و قاریان بزرگ آن دوره خوراسان بوده) صادر کرده است و به موجب این حکم، او ریاست حفاظ بیت‌المغفره و مسجد جامع گوهرشاد را عهده‌دار شده است. برای فهم بیشتر از این سنت باید در تاریخ جلوتر بیاییم تا به عهد صفوی برسیم. در این دوره به خاطر وقف‌نامه‌هایی که عواید آن به این مراسم اختصاص یافته و همچنین اسنادی که درزمینه مواجب حفاظ و شرح هزینه برگزاری مراسم وجود دارد می‌توان به اصطلاحات مربوط به این مراسم رسید. اصطلاحاتی مانند صدرالحفاظ، حافظ، سلطان القراء و صدر القراء که به جایگاه و اهمیت حافظان قرآن و این مراسم در عهد صفوی اشاره دارد. گفته می‌شود حفاظ در عهد صفوی زیر نظر خادم‌باشی و همچنین سرکشیک که متولی این مراسم بود، خدمت می‌کردند. براساس این وقف‌نامه‌ها حفاظ در دو دسته «حفاظ بالاسرمبارک» و «حفاظ حرم مطهر» زیر نظر مسئولان به تلاوت قرآن و ادعیه می‌پرداختند. شرح این وقف‌نامه‌ها مفصل است و در مجالی دیگر به آن خواهیم پرداخت.

آزاده خلیلی